نقش سبک¬های هویت در پیش بینی شیوه¬های مقابله در دانشجویان

نقش سبک­های هویت در پیش بینی شیوه­های مقابله در دانشجویان

بیان مسأله

شیوه­های مقابله به شیوه­هایی گفته می­شود که فرد در برابر حوادث و اتفاقاتی که رخ می­دهد. بسیاری از رویکردهای نظری تلاش­های مقابله را به دو گروه تقسیم کردند الف) کسانی که در برابر عمل تنش را فعال و بر مشکل متمرکز می­شوند. ( مسئله مدار) ب) گروهی که برای تنظیم حالت هیجانی ناشی از آن اتفاق استرس زا منفعل و بیشتر احساسات بر آن­ها غالب می­شود. ( هیجان مدار) ( compass 1987) رفتن به دانشگاه برای دانشجویان با تغییرات زیادی در زندگی آن­ها همراه است. شهرستان جدید، پیدا کردن دوستان جدید، پیدا کردن راه خود در دانشگاه تطبیق با شرایط جدید، دوری از پدر و مادر که همه این موارد می­تواند در فرد باعث ایجاد اضطراب و افسردگی شود. (ون schut, streebevdiet 1998) اگر چه بسیاری از دانشجویان بر این امر اعتراف نمی­کنند اما حدود 70- 60 درصد از کسانی که به دانشگاه می­روند. در اوایل اقامت در دانشگاه دچار احساس غربت می­شوند. بنابراین احساس غربت یک پدیده شایع در بین دانشجویان است. (ون vingerhotilbvry 1999)احساس غربت یک جنبه­ی منفی عاطفی است که مشخصه آن افکار کمی در مورد خانه، از دست رفتن دوستان، تمایل به بازگشت و شکایت­های فیزیکی است سبک­های هویت نقش مهمی در تنظیم عاطفی و اجتماعی دانشجویان دارد و در شیوه مقابله به این احساس غربت تأثیر گذار است. ( میسون cavce، گونزالس Hiraga و گراو 1994).

هر مرحله از رشد انسان تکالیف و وظایف رشدی خاصی دارا می­باشد. در تئوری­های رشدی مختلف تکالیف رشدی متفاوتی را به دوره نوجوانی و جوانی نسبت داده­اند. مطابق تئوری رشد روانی و اجتماعی اریکسون مهم ترین تکلیف نوجوانی غلبه کردن بر بحران هویت و اکتساب هویتی مستحکم و منسجم می­باشد. ( آقا سلطانی 1378) هویت همان پنداره فرد از خود می­باشد و از طریق آن فرد به مفهوم یکپارچگی از خود دست پیدا می­کند و بر اساس آن در زندگی خود به قضاوت ارزشی می­پردازد ( برور، گاردنر 1996) از نظر مارسیا هویت عبارت از سازمان دادن یک خود درونی شامل ساخت خود، سیستم باورها، آرزوها، عقاید، مهارت­ها و تاریخچه­ی فردی که در واقع نتیجه یک بحران است. ( آقا سلطانی، 1378) و از دید متخصصین درک این دوران طوفانی و بحرانی وابسته به روابط حاکم در خانواده می­باشد ( سامانی 1381) و خانواده تأثیری واضح و مؤثر بر رشد نوجوان دارد ( برانوی 2000 به نقل از هیبتی 1381) و مهم ترین نهاد در شکل گیری هویت فرزندان تلقی می­شود. ( شالنسی و بلاسقین 1994)

جیمز مارسیا پس از اریکسون به این نتیجه رسید که شکل گیری هویت در مراحل مختلفی صورت می­گیرد او دو روند را در شکل گیری هویت اساسی تلقی می­کند که عبارتند از: بحران و تعهدو بحران یا جستجوی هویت دوره­ای است که در آن فرد زمینه تقلیدها، همانند سازی­های گذشته، انتظارات نقش­ها و سن اجتماعی پرسش گری می­کند و در رابطه با علایق، استعدادها و جهت گیری­های خویش به تأمل می­پردازد و نقش­ها و آرمان­ها و صور مختلف هویت را مورد آزمایش قرار می­دهد. تعهد عبارت از اتخاذ تصمیم­های نسبتاً با دوام و تثبیت نسبی در صور مختلف هویت و جهت گیری تلاش­های فرد به سوی تصمیم­های اتخاذ شده که مشابه مفهوم وفاداری در نظریه اریکسون می­باشد. ( کاردوشی 1375، بیشاب و دیگران 1997 به نقل از چلیبانلو و همکاران 1382)